Τι είναι η Μυκητίαση και πως αντιμετωπίζεται
Η μυκητίαση είναι λοίμωξη που προκαλείται από μύκητες. Οι μύκητες είναι μια μεγάλη ομάδα μικροοργανισμών, κάποιοι από τους οποίους είναι ή μπορεί να γίνουν παθογόνοι για τον άνθρωπο. Οι μυκητιάσεις συνήθως είναι επιφανειακές, αφορούν δηλαδή το δέρμα με τα εξαρτήματά του (τρίχες, νύχια) και τους βλεννογόνους, ενώ σπανιότερα είναι συστηματικές, προσβάλλουν δηλαδή εσωτερικά όργανα.
Οι επιφανειακές μυκητιάσεις είναι πολύ συχνές και εκδηλώνονται περισσότερο συχνά το καλοκαίρι, γιατί η ανάπτυξη των μυκήτων ευνοείται από την αύξηση της θερμοκρασίας και την υγρασία (π.χ. εφίδρωση).
Πολλοί μύκητες αποτελούν μέρος της φυσιολογικής χλωρίδας, υπάρχουν φυσιολογικά λοιπόν στο σώμα μας χωρίς να προκαλούν προβλήματα. Αν όμως για κάποιον λόγο υπεραναπτυχθούν, μπορεί να γίνουν παθογόνοι.
Οι συνηθέστερες επιφανειακές μυκητιάσεις είναι:
- «Το πόδι του αθλητή». Εκδηλώνεται με κνησμό και ερυθρότητα στο πέλμα ή ανάμεσα στα δάκτυλα, που ακολουθείται από απολέπιση και συνήθως συνοδεύεται από δυσοσμία
- Μυκητιάσεις δέρματος (π.χ. ποικιλόχρους πιτυρίαση). Εκδηλώνονται με λευκές ή καφεοειδείς κηλίδες στο δέρμα, που μπορεί να συνοδεύονται από κνησμό και απολέπιση
- Μυκητιάσεις στα νύχια (ονυχομυκητιάσεις). Εκδηλώνονται με παραμορφώσεις στα νύχια (πάχυνση, αλλαγή χρώματος, δυστροφία), με ή χωρίς δυσοσμία
- Μυκητιάσεις στην περιοχή των γεννητικών οργάνων (π.χ. κολπίτιδα, αιδοιοκολπίτιδα, βαλανοποσθίτιδα). Εκδηλώνονται με ερυθρότητα και φαγούρα στην περιοχή. Στην κολπίτιδα αλλάζουν οι κολπικές εκκρίσεις, οι οποίες μοιάζουν με «κομμένο γάλα». Μπορεί να συνυπάρχει πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή ή τσούξιμο στην ούρηση
- Στοματικές μυκητιάσεις. Εκδηλώνεται με λευκές βλάβες στο στόμα ή στον φάρυγγα, πόνο και δυσκολία στην κατάποση
- Η χρήση αντιβιοτικών ευρέος φάσματος
- Οι συχνές ενδοκολπικές πλύσεις
- Ο σακχαρώδης διαβήτης
- Η εγκυμοσύνη
- Το σπιράλ
- Η κακή υγιεινή
- Η χρήση κορτιζόνης
- Η μειωμένη άμυνα του οργανισμού, κ.ά.
Πώς αντιμετωπίζεται η Μυκητίαση
Σε υποψία μυκητίασης πρέπει να γίνεται εργαστηριακός έλεγχος (καλλιέργεια) για επιβεβαίωση της λοίμωξης και ταυτοποίηση του μύκητα. Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει ειδικά αντιμυκητιασικά φάρμακα. Στις επιφανειακές μυκητιάσεις, ανάλογα με την περίπτωση, μπορεί να χορηγηθούν μόνο τοπικά αντιμυκητιασικά (π.χ. αλοιφές, κολπικά υπόθετα, διαλύματα) ή και συστηματικά (χάπια, κάψουλες). Η διάρκεια της θεραπείας εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά της κάθε λοίμωξης. Αν πρόκειται για μυκητίαση των γεννητικών οργάνων, θεραπεία χορηγείται συνήθως και στον ερωτικό σύντροφο. Οι συστηματικές μυκητιάσεις αντιμετωπίζονται με συστηματικά αντιμυκητιασικά και υποστηρικτική αγωγή. Σε πολλές περιπτώσεις, δεδομένης και της επιβαρυμένης κατάστασης του ασθενούς, απαιτείται νοσηλεία. Είναι πολύ σημαντικό να τηρούνται κάποια απλά μέτρα για την πρόληψη των μυκητιάσεων, όπως:- Όταν απαιτείται η λήψη αντιβίωσης ευρέος φάσματος να καταναλώνεται καθημερινά γιαούρτι με προβιοτικά, ή προβιοτικά σε κάψουλες, για να αποκαθίσταται η φυσιολογική χλωρίδα
- Ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού: διακοπή καπνίσματος, περιορισμός αλκοόλ και «λευκών υδατανθράκων», λήψη άφθονων υγρών, φρούτων και λαχανικών
- Καλή υγιεινή του δέρματος και των βλεννογόνων
- Καθημερινό πλύσιμο των ποδιών με προσοχή στα μεσοδακτύλια διαστήματα. Καλό στέγνωμα μετά.
- Χρήση καθαρών καλτσών κάθε φορά και αλλαγή τους όταν ιδρώνουν τα πόδια
- Χρήση βαμβακερών καλτσών και δερμάτινων παπουτσιών
- Το καλοκαίρι, ενδείκνυνται τα πέδιλα και οι σαγιονάρες
- Αποφυγή κοινής χρήσης παπουτσιών, καλτσών, πετσετών με άλλους
- Αποφυγή ξυπόλυτου περπατήματος σε δημόσιους χώρους (πισίνες, αποδυτήρια, κλπ.)
- Χρήση αντιμυκητιασικών πουδρών στα πόδια ή στα παπούτσια
- Ποδόλουτρο με προσθήκη λίγου λευκού ξυδιού στο νερό και καλό στέγνωμα των ποδιών μετά
- Χρήση βαμβακερών, άνετων ρούχων
- Αποφυγή κοινής χρήσης πετσετών
- Αποφυγή βαθιάς κοπής των νυχιών
- Απολύμανση των εργαλείων των νυχιών (π.χ. νυχοκόπτες) μετά από κάθε χρήση
- Αποφυγή ενδοκολπικών πλύσεων με αντισηπτικά
- Καθημερινό πλύσιμο της περιοχής με νερό και ουδέτερο σαπούνι και καλό στέγνωμα μετά
- Άμεση αντικατάσταση πάντα του βρεγμένου κάτω μέρους του μαγιό μετά το μπάνιο
- Στην παραλία, κάθισμα ή κατάκλιση πάνω σε πετσέτα και όχι απευθείας στην άμμο ή στην ξαπλώστρα
- Αποφυγή κοινής χρήσης πετσετών
- Αποφυγή χρήσης μικρών (καθημερινών) σερβιετών, ιδιαίτερα το καλοκαίρι, και των στενών παντελονιών
- Χρήση βαμβακερών εσωρούχων
- Καθημερινή φροντίδα της υγιεινής του στόματος και των δοντιών
- Αν υπάρχει τεχνητή οδοντοστοιχία, επίσκεψη στον οδοντίατρο κάθε 6 μήνες
- Σε βρέφη, αντικατάσταση των πιπίλων με καινούριες, όταν υποχωρήσει η λοίμωξη