Τι είναι η Νευρική ανορεξία και πως αντιμετωπίζεται
Η νευρική ανορεξία ανήκει στις διαταραχές πρόσληψης τροφής και έχει ψυχογενή βάση. Ο όρος ‘ανορεξία’ μάλιστα είναι αρκετά παραπλανητικός, αφού στην αρχή τουλάχιστον δεν υπάρχει ανορεξία, απλώς ο ασθενής αρνείται να φάει καταπιέζοντας την όρεξή του. Πρόκειται για σχετικά συχνή πάθηση που προσβάλλει σχεδόν αποκλειστικά γυναίκες και εκδηλώνεται σε μικρές ηλικίες κατά κανόνα, συνήθως στην εφηβεία ή στην αρχή της ενήλικης ζωής.
Η κυριότερη εκδήλωση της νευρικής ανορεξίας είναι η αποφυγή-άρνηση πρόσληψης τροφής που οδηγεί, σε εκσεσημασμένη απώλεια βάρους. Ο ασθενής αποφεύγει το φαγητό με πολλούς τρόπους. Αρχικά μπορεί να αποφεύγει παχυντικές τροφές και σταδιακά να περιορίζει σημαντικά τις ποσότητες, να αποφεύγει να τρώει μαζί με άλλους για να μην δουν ότι δεν τρώει, να κρύβει το φαγητό για να παραπλανά την οικογένεια, κ.ά. Χαρακτηριστικό είναι ότι τεμαχίζει την τροφή του σε πολύ μικρές μπουκιές, ανακατεύει συνέχεια το πιάτο του και καθυστερεί πολύ να φάει, ενώ τελικά τρώει ελάχιστα. Οι εξαντλητικές δίαιτες συνήθως συνοδεύονται από έντονη γυμναστική. Κάποιες φορές μπορεί να υποκύπτει στο φαγητό και να τρώει, φτάνοντας μάλιστα και σε υπερφαγία, αλλά μετά νιώθει μεγάλες ενοχές και προκαλεί εμετό. Συχνή είναι και η κατανάλωση διουρητικών και καθαρτικών για την απώλεια κιλών. Ο ασθενής με νευρική ανορεξία αρνείται ότι έχει πρόβλημα, ισχυρίζεται ότι τρώει κανονικά και έχει διαστρεβλωμένη εικόνα για το σώμα του. Μπορεί να είναι απισχνασμένος, με πολύ λιγότερα κιλά από το κατώτερο φυσιολογικό, και παρ’ όλα αυτά να νιώθει χοντρός, ότι έχει παχάκια και ότι πρέπει να χάσει και άλλο βάρος. Αντίθετα, μπορεί να ασχολείται πολύ με το φαγητό, μαζεύοντας π.χ. συνταγές και μαγειρεύοντας για τους άλλους. Πολύ συχνά η νευρική ανορεξία ξεκινά από μια δίαιτα για απώλεια περιττών κιλών, χωρίς όμως αυτή να είναι η αιτία. Τα περισσότερα άτομα με αυτή τη διαταραχή χαρακτηρίζονται από τελειοθηρία, χαμηλή αυτοεκτίμηση και εμμονή με τον έλεγχο. Συνήθως οι γονείς τους είναι κυριαρχικοί-«καταπιεστικοί» ασκώντας τους έντονο έλεγχο και δεν τους αφήνουν περιθώρια να πάρουν πρωτοβουλίες και να αυτονομηθούν. Φαίνεται ότι η νευρική ανορεξία πηγάζει από την ανάγκη του ασθενούς να «πάρει τον έλεγχο της ζωής του στα χέρια του», η οποία ικανοποιείται πειθαρχώντας στην πείνα του και ελέγχοντας το σωματικό του βάρος. Μοιάζει δηλαδή με οδό διαφυγής από τον εγκλωβισμό. Η απώλεια των κιλών τού προσφέρει ικανοποίηση και αυξάνει την αυτοπεποίθησή του. Μπορεί αρχικά να είχε βάλει κάποιο στόχο (π.χ. να χάσει 5 κιλά), αλλά δεν σταματά σε αυτόν και θέλει να χάνει όλο και περισσότερο βάρος, ενώ παράλληλα νιώθει τρόμο στην ιδέα ότι μπορεί να πάρει κιλά. Τελικά δημιουργείται ένας επικίνδυνος φαύλος κύκλος. Σε όλη αυτή τη διαδικασία της παθογένειας της νευρικής ανορεξίας, σημαντικό ρόλο παίζει και η υιοθέτηση των δυτικών προτύπων με τα πολύ αδύνατα μοντέλα και τα κριτήρια του καλλίγραμμου σώματος. Όσο ο ανορεκτικός ασθενής χάνει βάρος, αρχίζουν να εμφανίζονται και σωματικά συμπτώματα. Ζαλάδα, κοιλιακοί πόνοι, ατονία, διακοπή της περιόδου, είναι από τα πρώτα. Προοδευτικά εμφανίζεται υπόταση, υποθερμία (κρυώνει ακόμα σε υψηλές θερμοκρασίες), τριχόπτωση, βλάβες στα δόντια, λιποθυμίες, πρηξίματα, αναιμία, αρρυθμίες, οστεοπόρωση, κ.ά. Σε προχωρημένα στάδια ο ασθενής αποστεώνεται στην κυριολεξία και φτάνει να ζυγίζει ελάχιστα κιλά (π.χ. 35 κιλά με ύψος 1,80μ). Χωρίς αντιμετώπιση, η νευρική ανορεξία οδηγεί στον θάνατο. Παράλληλα, ο ασθενής με νευρική ανορεξία σταδιακά απομονώνεται κοινωνικά και βλέπει σαν «εχθρούς» τους οικείους του που του λένε ότι έχει αδυνατίσει πολύ και ότι πρέπει να φάει. Πολλές φορές συνυπάρχει κατάθλιψη, ενώ χαρακτηριστική είναι η έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας.
Πώς αντιμετωπίζεται η Νευρική ανορεξία
Η νευρική ανορεξία είναι πολύ σοβαρή πάθηση, με σοβαρές συνέπειες για τον οργανισμό και πολύ συχνά οδηγεί στον θάνατο. Η αντιμετώπισή της είναι δύσκολη και γίνεται δυσκολότερη όσο καθυστερεί και η νόσος εξελίσσεται. Ένα μικρό ποσοστό θα καταφέρει να απαλλαγεί εντελώς από τη διαταραχή, κάποιοι θα μπορούν να την ελέγχουν και να διατηρούν φυσιολογικό ή σχεδόν φυσιολογικό βάρος, ενώ δυστυχώς αρκετές περιπτώσεις δεν έχουν αίσια κατάληξη. Τα αποτελέσματα είναι καλύτερα όταν ο ασθενής συνειδητοποιεί το πρόβλημα και επιθυμεί να το αντιμετωπίσει. Η νευρική ανορεξία δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνη της. Απαιτείται επαγγελματική βοήθεια. Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει ψυχοθεραπεία και φαρμακευτική αγωγή, τόσο για την ψυχιατρική συμπτωματολογία, όσο και για τα σωματικά συμπτώματα. Πολύ συχνά, απαιτείται νοσηλεία για ενυδάτωση, θρέψη και ρύθμιση «σωματικών» παθολογικών καταστάσεων (π.χ. κώμα, αρρυθμίες, υπόταση, κ.ά.) και κάποιες φορές χρειάζεται νοσηλεία σε μονάδα εντατικής θεραπείας. Αν η νευρική ανορεξία παραμείνει για καιρό χωρίς αντιμετώπιση, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος μη αναστρέψιμων βλαβών στον οργανισμό. Κλείστε On line ραντεβού με την / τις ειδικότητες γιατρών σχετικές με το σύμπτωμα Ψυχίατρος, Ψυχολόγος, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος Για αναζήτηση γιατρών σε ειδικότητες σχετικές με το σύμπτωμα από το Vrisko.gr Ψυχίατρος, Ψυχολόγος, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
