Μάθε τα πάντα για την καρδιακή ανεπάρκεια
Θέλεις να ενημερωθείς έγκυρα και εμπεριστατωμένα για την καρδιακή ανεπάρκεια; Ο καρδιολόγος κ. Δημήτριος Σκαφίδας μας δίνει χρήσιμες πληροφορίες, οι οποίες μας βοηθούν να αποκτήσουμε τη γνώση για να προφυλάξουμε την υγεία μας....
Τα κύτταρα του οργανισμού μας για να επιτελέσουν τις λειτουργίες τους και να μείνουν ζωντανά χρειάζονται α) συνεχή παροχή με οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες και β) αποβολή των άχρηστων ουσιών που τα ίδια παράγουν. Αυτή η λειτουργία διενεργείται από το αίμα. Προϋπόθεση για την καλή κυκλοφορία του αίματος είναι η σωστή λειτουργία της καρδιάς.
Η καρδιακή ανεπάρκεια αποτελεί ένα σύνδρομο στο οποίο ο καρδιακός μυς αδυνατεί να εξωθεί επαρκή ποσότητα αίματος προς τα κύτταρα για να ικανοποιήσουν τις μεταβολικές τους ανάγκες ή επιτυγχάνει οριακά αυτό το στόχο, με αντίτιμο τη λειτουργία της καρδιάς στα ανώτερα όριά της.
Πόσο συχνή είναι; Στο γενικό πληθυσμό, εμφανίζονται 5 νέοι ασθενείς το χρόνο για κάθε 1000 άτομα, ενώ στις μεγάλες ηλικίες, ο παραπάνω αριθμός τετραπλασιάζεται.
Πώς εμφανίζεται; Η καρδιακή ανεπάρκεια εμφανίζεται με δύσπνοια, δηλαδή το υποκειμενικό αίσθημα δυσχέρειας στην αναπνοή, αδυναμία, εύκολη κόπωση, οιδήματα, ανορεξία, δυσκολία στην κατάκλιση ή συνδυασμό των παραπάνω συμπτωμάτων. Στα αρχικά στάδια μπορεί να συνδυαστεί με νυκτουρία, που σημαίνει, αποβολή αυξημένης ποσότητας ούρων τη νύχτα, ενώ στα τελικά στάδια με καχεξία, δηλαδή μείωση της μυϊκής μάζας και του σωματικού βάρους.
Που οφείλεται; Η καρδιακή ανεπάρκεια αποτελεί την τελική έκβαση σχεδόν όλων των καρδιοπαθείων και των παθήσεων των μεγάλων αγγείων. Τα πιο συνηθισμένα αίτια όμως είναι: το έμφραγμα του μυοκαρδίου, η αρτηριακή υπέρταση, οι παθήσεις των βαλβίδων, κυρίως η στένωση της αορτικής και διάφορες αρρυθμίες όπως η κολπική μαρμαρυγή. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αρρύθμιστος σακχαρώδης διαβήτης και μια αρρύθμιστη θυρεοειδοπάθεια συντελούν στην επίσπευση της εμφάνισης της καρδιακής ανεπάρκειας.
Τι είναι το οξύ πνευμονικό οίδημα; Είναι μια σοβαρή μορφή οξέως εμφανιζόμενης καρδιακής ανεπάρκειας. Στις πνευμονικές κυψελίδες επιτελείται η ανταλλαγή των αερίων. Το οξυγόνο του αέρα περνάει στο σώμα, ενώ αποβάλλεται το διοξείδιο του άνθρακα. Όταν η καρδιά ως αντλία υπολειτουργεί, η υδροστατική πίεση στον πνεύμονα ξεπερνά την ικανότητα του να αποβάλλει τα υγρά. Έτσι, η συσσώρευση υγρού στις κυψελίδες, τις καθιστά λειτουργικά ανενεργές, με αποτέλεσμα το ανθρώπινο σώμα αφενός να μην παίρνει οξυγόνο αφεταίρου να μην μπορεί να αποβάλλει το διοξείδιο του άνθρακα που είναι ένα δηλητήριο. Ο ασθενής είναι ιδιαίτερα ανήσυχος με έντονη δύσπνοια, υγρά και κρύα άκρα και βήχει αφρώδη ή αιματηρά πτύελα. Το οξύ πνευμονικό οίδημα είναι πολύ επικίνδυνο.
Πότε πρέπει να απευθυνθώ σε ιατρό; Οι ασθενείς με γνωστή καρδιοπάθεια παρακολουθούνται από το θεράποντα ιατρό τους, ο οποίος στην υποψία καρδιακής ανεπάρκειας, θα παραπέμψει τον ασθενή για περαιτέρω έλεγχο. Ο υπόλοιπος πληθυσμός εάν εμφανίσει ένα από τα παραπάνω συμπτώματα και κυρίως αυτό της δύσπνοιας πρέπει να απευθυνθεί σε ιατρό για τη διευκρίνιση της αιτιολογίας του.
Ποιες εξετάσεις απαιτούνται για τη διάγνωση; Ο ιατρός, μετά τη λήψη του ιστορικού, που είναι μια σειρά ερωτήσεων, θα διενεργήσει ή θα παραπέμψει τον ασθενή για μια σειρά εξετάσεων που είναι: το ηλεκτροκαρδιογράφημα, γενικές και βιοχημικές εξετάσεις αίματος και ούρων, ακτινογραφία θώρακος και άλλες κατά περίσταση.
Ποια είναι η σημαντικότερη εξέταση; Η σημαντικότερη όλων των εξετάσεων είναι το υπερηχογράφημα – Triplex καρδίας. . Είναι μια εξέταση ανώδυνη, μη επεμβατική και χωρίς ακτινοβολία, που σημαίνει ότι μπορούμε να την επαναλάβουμε όσες φορές θέλουμε χωρίς κανέναν κίνδυνο. Με τον υπέρηχο καρδιάς, έχουμε δισδιάστατη απεικόνιση της καρδιάς ενώ αυτή πάλλεται, μετρούνται οι εσωτερικές διαστάσεις της, το πάχος των τοιχωμάτων, οι ταχύτητες ροών, η συσταλτικότητά του μυοκαρδίου, η διαστολική λειτουργία, η δομή και η λειτουργικότητα των βαλβίδων. Όλες αυτές οι μετρήσεις μας δείχνουν με παραστατικό τρόπο τη λειτουργικότητα της καρδιάς.
Ποιος πρέπει να υποβάλλεται σε υπέρηχο καρδιάς; Όλοι οι ενήλικοι πρέπει να υποβάλλονται σε υπέρηχο καρδιάς τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους. Η ανάγκη αυτή προκύπτει γιατί α) το υπερηχογράφημα αυτό θα χρησιμοποιηθεί ως μέτρο σύγκρισης με τα υπόλοιπα υπερηχογραφήματα που θα διενεργηθούν εφόσον ο άνθρωπος νοσήσει και β) ορισμένες νοσολογικές οντότητες, όπως π.χ. οι συγγενείς καρδιοπάθειες θεραπεύονται καλύτερα στις μικρές ηλικίες. Όταν δίνουν συμπτώματα, δεν είναι πλέον ιάσιμες. Πρέπει συνεπώς να γίνει το υπερηχογράφημα καρδιάς προκειμένου να αποκλειστούν.
Τι πρέπει να κάνω για να την προλάβω; Τα συνηθισμένα υγειινοδιαιτητικά μέτρα απομακρύνουν κατά το μεγαλύτερο ποσοστό την πιθανότητα εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων και συνεπώς της καρδιακής ανεπάρκειας. Η προγραμματισμένη άσκηση, η διακοπή του καπνίσματος, η μεσογειακή δίαιτα, η έγκαιρη διάγνωση και ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, του σακχαρώδη διαβήτη, και του θυρεοειδούς μας προσφέρουν μια ζωή χαράς ευεξίας, δημιουργικότητας και υγείας. Το έργο της καρδιάς είναι πολύ δύσκολο. Στη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου «χτυπάει» πάνω από 2,5 δισεκατομμύρια φορές. Ας μην την επιβαρύνουμε με τις συνήθειες μας.
