Τι είναι η Παγκρεατίτιδα και πως αντιμετωπίζεται
Παγκρεατίτιδα είναι η φλεγμονή του αδένα του παγκρέατος η οποία μπορεί να είναι οξεία και χρόνια. Η οξεία παγκρεατίτιδα συνήθως υποχωρεί και ο αδένας ανακτά τη φυσιολογική του λειτουργία. Η χρόνια παγκρεατίτιδα προκαλεί μόνιμες ανατομικές και λειτουργικές βλάβες του παγκρέατος. Υπάρχει μεγάλο εύρος και ποικιλία όσον αφορά τις κλινικές εκδηλώσεις αλλά και την εξέλιξη που μπορεί να είναι από ήπια έως σοβαρή αλλά και θανατηφόρα. Υποτροπιάζοντα επεισόδια οξείας παγκρεατίτιδας μπορούν τελικά να οδηγήσουν σε χρόνια παγκρεατίτιδα.
Συμπτώματα οξείας παγκρεατίτιδας Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται μετά το γεύμα ή την κατανάλωση οινοπνεύματος.
- Οξύ κοιλιακό άλγος στο άνω μέρος της κοιλιάς, στο επιγάστριο και αντανακλά προς την πλάτη (οσφύ)
- Ο πόνος είναι έντονος, φτάνει τη μέγιστη έντασή του σε λίγα λεπτά και παραμένει συνεχής
- Έντονη ναυτία
- Εμετός
- Φούσκωμα, διάταση της κοιλιάς (μετεωρισμός)
- Χαρακτηριστικό του πόνου της οξείας παγκρεατίτιδας είναι η ελαφρά βελτίωση, όταν ο ασθενής σκύβει προ τα εμπρός
- Συμπτώματα από το κυκλοφορικό σε βαριά παγκρεατίτιδα - εμφανίζεται ταχυκαρδία, εφίδρωση, πτώση της πίεσης (υπόταση) και πυρετός που φτάνει τους 38 C⁰
Διάγνωση της οξείας παγκρεατίτιδας
- Αμυλάση αίματος. Τιμές πάνω από το τριπλάσιο της φυσιολογικής με την έναρξη της νόσου. Υποχωρεί σταδιακά τις επόμενες ημέρες για να επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα μέσα σε διάστημα περίπου μιας εβδομάδας.
- Αμυλάση ούρων. Η τιμή της παραμένει αυξημένη και μετά τη διόρθωση της αμυλάσης του αίματος.
- Λιπάση αίματος. Η αύξηση της λιπάσης είναι πιο αξιόπιστος δείκτης οξείας παγκρεατίτιδας από ό,τι η αμυλάση, μιας και το ένζυμο αυτό παράγεται μόνο στο πάγκρεας.
- Από τον υπόλοιπο εργαστηριακό έλεγχο μπορεί να παρατηρηθεί αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων, αύξηση των τρανσαμινασών (SGOT, SGPT), αύξηση της γαλακτικής δεϋδρογονάσης (LDH), αύξηση του σακχάρου του αίματος.
- Το υπερηχογράφημα κοιλίας είναι η συνηθέστερη και πιο εύχρηστη εξέταση.
- Αξονική τομογραφία της άνω κοιλίας. Αποτελεί την καλύτερη απεικονιστική μέθοδο για τη διάγνωση της οξείας παγκρεατίτιδας.
Παράγοντες κίνδυνου Στην Ελλάδα, η συνηθέστερη αιτία οξείας παγκρεατίτιδας είναι η χολολιθίαση (35-40%) και η χρόνια κατανάλωση αλκοόλ (30%). Η χολολιθίαση είναι συχνότερη στις γυναίκες και προκαλεί οξεία παγκρεατίτιδα μέσω απόφραξης του φύματος του Vater από χολόλιθο.
- Μηχανικοί: Ανατομικές ανωμαλίες, λειτουργικές ανωμαλίες, χοληδοχολιθίαση, όγκοι, κ.α.
- Μεταβολικοί: Χρόνια λήψη αλκοόλ, υπερπαραθυρεοειδισμός (υπερασβεστιαιμία)
- Αγγειακοί: Αγγειακές παθήσεις που προκαλούν μείωση της αιμάτωσης του παγκρέατος
- Λοιμώδεις
- Τραυματικοί: Συνήθως μετεγχειρητικοί, ιδίως μετά από επέμβαση
- Φαρμακευτικοί: Χλωροθειαζίδες, φουροσεμίδη, οιστρογόνα, αζαθειοπρίμη, θειαζίδες τετρακυκλίνες, κ.α.
- Τοξίνες
- Ισχαιμία: Υπόταση, αρτιριίτις, εμβολικό επεισόδιο
- Υποθερμία
- Αυτοάνοσα νοσήματα
- Ιδιοπαθής: Περίπου στο 15-18% των ασθενών, δεν είναι δυνατόν να προσδιορισθούν οι ενοχοποιητικοί παράγοντες της νόσου.
Ταξινόμηση ανάλογα με τη βαρύτητα
- Ήπια οξεία παγκρεατίτιδα. Είναι η συνηθέστερη μορφή παγκρεατίτιδας και αφορά το 80% των ασθενών που θα εμφανίσουν τη νόσο. Είναι γρήγορα ιάσιμη χωρίς επιπλοκές.
- Σοβαρή οξεία παγκρεατίτιδα. Αφορά μικρό αριθμό ασθενών και μπορεί να εξελιχθεί σε πολυοργανική ανεπάρκεια, με σοβαρές επιπλοκές που είναι δυνατόν να οδηγήσουν ακόμα και στον θάνατο.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ο κυριότερος στόχος ασθενών με οξεία παγκρεατίτιδα είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων με μια συντηρητική αγωγή και η προστασία από μεγαλύτερη βλάβη.
- Εξασφάλιση του ισοζυγίου ύδατος
- Ανακουφιστική αγωγή με χορήγηση ισχυρών παυσίπονων
- Διατροφική κάλυψη των ασθενών, ιδίως αυτών με μέτρια και βαριά νόσο
- Εντερική ή πλήρη παρεντερική σίτιση
- Χορήγηση αντιβίωσης, προφυλακτικά
- Χορήγηση αναστολέων της γαστρικής έκκρισης
- Αναστολείς της παγκρεατικής έκκρισης όπως η σωματοστατίνη
Χειρουργική αντιμετώπιση της οξείας παγκρεατίτιδας
- Για την αντιμετώπιση των επιπλοκών της οξείας παγκρεατίτιδας
- Στη νεκρωτική παγκρεατίτιδα επιβάλλεται η χειρουργική αφαίρεση των νεκρωμάτων προκειμένου να αποφευχθεί η σήψη
- Σε σχηματισμό παγκρεατικής ψευδοκύστης
- Σε παγκρεατικό απόστημα με χειρουργική παροχέτευσή του
- Στην παγκρεατίτιδα λόγω χολολιθίασης, προτείνεται η πρώιμη χειρουργική επέμβαση
Η εξέταση που χρησιμοποιείται για τη διάγνωση και αντιμετώπιση παθήσεων των χοληφόρων και του παγκρέατος είναι η ERCP (Ενδοσκοπική Παλίνδρομη Χολάγγειο-Παγκρεατογραφία) και γίνεται με τη βοήθεια του ενδοσκοπίου και της ακτινοσκόπησης. Με την ERCP μπορεί να γίνει ενδοσκοπική σφικτηροτομή και αφαίρεση του λίθου ή των λιθιασικών συγκριμάτων (λάσπη) από τον χοληδόχο πόρο. Κλείστε On line ραντεβού με την / τις ειδικότητες γιατρών σχετικές με το σύμπτωμα Γενικός Χειρουργός, Παθολόγος, Γαστρεντερολόγος Για αναζήτηση γιατρών σε ειδικότητες σχετικές με το σύμπτωμα από το Vrisko.gr Γενικός Χειρουργός, Παθολόγος, Γαστρεντερολόγος