Η οδοντιατρική πρόληψη στην παιδική ηλικία
Τί πρέπει να προσέξει ο γονιός για να διατηρήσει υγιή τα δοντάκια του παιδιού του; Η Χειρούργος Οδοντίατρος -Εμφυτευματολόγος κ. Χριστίνα Δημακοπούλου, μας ενημερώνει για την πρόληψη των οδοντιατρικών προβλημάτων στα παιδιά....
Σε κάθε κλάδο της ιατρικής η πρόληψη είναι πάντα η καλύτερη θεραπεία, αρχή που βρίσκει την εφαρμογή της και στην οδοντιατρική. Η πρόληψη και η έγκαιρη αντιμετώπιση καταστάσεων οδηγούν στο καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα, προς όφελος πάντα του ασθενούς. Η οδοντιατρική φροντίδα, σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδοδοντιατρικής, πρέπει να ξεκινά τον πρώτο χρόνο της ζωής του νηπίου. Πολύ νωρίς, πρέπει να αντιμετωπιστούν τραυματισμοί ή κακώσεις που προκαλούνται στην κροταφογναθική άρθρωση κατά τον τοκετό. Συχνά, η αγκύλωση που προκαλείται εμποδίζει την ανάπτυξη της κάτω γνάθου και τα δόντια μένουν έγκλειστα στο οστό. Διαταραχές στην ανάπτυξης των δοντιών και των γνάθων παρατηρούνται και στις σχιστίες. Πρόκειται για βλάβες που οφείλονται σε αδυναμία συνένωσης του αριστερού και του δεξιού τμήματος των χειλέων, των γνάθων ή και των δύο μαζί και επιβάλλεται η άμεση χειρουργικής τους αντιμετώπιση.
Στη νηπιακή ηλικία, οι συνήθειες που γίνονται χωρίς τη θέληση του παιδιού, μπορούν να έχουν δυσάρεστες επιπτώσεις στην ανάπτυξη των δοντιών του: η συχνή επανάληψη του θηλασμού των δακτύλων, του χείλους, της γλώσσας. Το δάγκωμα των μολυβιών, με την πίεση που ασκεί στα δόντια, τα μετατοπίζει, αλλάζει την κλίση τους και προκαλεί ανωμαλίες. Διαταραχές που θα είχαν προβλεφθεί με την ενημέρωση των γονέων κατά την επίσκεψή τους στον οδοντίατρο. Η αδυναμία αναπνοής από τη μύτη, με ποικίλα αίτια, προκαλεί ορθοδοντικά προβλήματα. Τα χείλη δεν ασκούν πιέσεις από έξω, υπερισχύουν οι πιέσεις των παρειών και της γλώσσας και έτσι τα πρόσθια άνω δόντια έχουν χειλική απόκλιση και η άνω γνάθος προς τα πίσω γίνεται στενή και ιδιαίτερα υψηλή.
Στο στάδιο κατά το οποίο τα παιδικά δόντια υπάρχουν στο στόμα, ο τακτικός έλεγχος προλαμβάνει διαταραχές στην ανάπτυξη των μονίμων. Τερηδονικές βλάβες σε δόντια που δεν αντιμετωπίστηκαν με σφράγισμα οδηγούν σε μετατόπιση των δοντιών και ελάττωση του χώρου που απαιτείται για την ανατολή των μονίμων. Βαθύτερες βλάβες, όπως ένα απόστημα από παιδικό δόντι, μπορεί να προκαλέσουν ανώμαλη ανατολή του μόνιμου, διαταραχή στο χρώμα και στο σχήμα του. Εάν επιβάλλεται η εξαγωγή του παιδικού δοντιού, επιβάλλεται να κατασκευαστεί ειδικό μηχάνημα για τη συγκράτηση σταθερού του χώρου που απαιτείται για το μόνιμο. Διαφορετικά το μόνιμο θα βγει σε λάθος θέση ή μπορεί να μείνει για πάντα στο οστό.
Προβληματισμό θα πρέπει να προκαλέσει και η παραμονή ενός παιδικού δοντιού περισσότερο από το κανονικό. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε έλλειψη του αντίστοιχου μονίμου, σε κακή απορρόφηση των ριζών του ή σε αγκύλωση στις ρίζες του. Σε όλες τις περιπτώσεις επιβάλλεται η άμεση εξαγωγή του, απαραίτητη προϋπόθεση για την άνοδο του μόνιμου δοντιού στο στόμα. Παρ'όλα αυτά, η καθυστέρηση της ανατολής του δοντιού μπορεί να οφείλεται στο ανώμαλο σχήμα του -δόντια γίγαντες, υπεράριθμα φύματα- αλλά και στην παρουσία υπεράριθμων δοντιών μέσα στο οστό που μόνο με ακτινογραφία γίνονται αντιληπτά.
Στην ηλικία αυτή πολύ συχνά έχουμε τραυματισμούς των παιδιών και των δοντιών τους. Είτε πρόκειται για τμήμα δοντιού είτε για ολόκληρο το δόντι -που έχει βγει από το ούλο- είναι ιδιαίτερα σημαντικό για το παιδί να απευθυνθεί άμεσα στον οδοντίατρο. Ειδικά εάν πρόκειται για εξαγωγή του δοντιού από ατύχημα, είναι πολύ χρήσιμο να μη χαθεί το δόντι και να τοποθετηθεί σε φυσιολογικό ορό ή σε γάλα ή στο στόμα κάτω από τη γλώσσα έως την προσέλευση στον οδοντίατρο.
Ένα πολύ σημαντικό όπλο στην αντιμετώπιση της τερηδόνας είναι το φθόριο. Ειδικά στην ηλικία των πέντε με έξι ετών η προσφορά του στην αντοχή των δοντιών στην επίθεση των γλυκών και των ποτών είναι πολύτιμη. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι πρόσληψης, με διαφορετική συχνότητα ο καθένας. Πρόκειται για την φθορίωση που γίνεται στο ιατρείο κάθε έξι μήνες περίπου, τα δισκία φθορίου που πρέπει να λαμβάνονται κάθε μέρα και, φυσικά, οι φθοριούχες οδοντόκρεμες. Δυστυχώς, στη χώρα μας απουσιάζει το φθόριο από το πόσιμο νερό, που θα έκανε πιο εύκολη και συνεχή τη δράση του στα δόντια.
Ο οδοντίατρος σήμερα έχει στη διάθεσή του ένα μεγάλο αριθμό μέσων για να επιβάλλει στη πρόληψη πολλών νόσων των δοντιών, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για φωτεινά χαμόγελα σε υγιή και ευτυχισμένα παιδιά.
