Ανδρική ακράτεια: Το πρόβλημα και η λύση

Ανδρική ακράτεια: Το πρόβλημα και η λύση

Με τον όρο ακράτεια αναφερόμαστε στην απώλεια ούρων χωρίς την επιθυμία μας. Παρ’ ότι αρκετός κόσμος τείνει να πιστεύει ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα που αφορά κυρίως τις γυναίκες, υπάρχουν αρκετοί άντρες με ακράτεια οι οποίοι εκδηλώνουν τα ίδια, ή παρόμοια συμπτώματα.

Όπως γίνεται εύκολα κατανοητό, πέραν των ιατρικών της προεκτάσεων, η ακράτεια έχει και μια κοινωνική διάσταση, επηρεάζοντας άμεσα τις σχέσεις και τις δραστηριότητες του πάσχοντα. Μάλιστα δεν είναι λίγοι οι ασθενείς που δυσκολεύονται να εκφράσουν το πρόβλημά τους στους γύρω τους και στο γιατρό, ή ακόμα και να το παραδεχτούν στον εαυτό τους. Με άλλα λόγια, μιλάμε για ένα θέμα «ταμπού», που όμως αφορά χιλιάδες άνδρες στη χώρα μας και μπορεί να αντιμετωπιστεί με την κατάλληλη ιατρική θεραπεία.

Πού οφείλεται;

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η ανδρική ακράτεια ούρων οφείλεται σε μία από τις παρακάτω αιτίες:

• Σε καλοήθη υπερπλασία του προστάτη (επιτακτική ακράτεια)
• Σε συγγενείς παθήσεις που βλάπτουν τη νεύρωση της κύστης και της ουρήθρας (όπως είναι η μυελομηνιγγοκήλη) ή προκαλούν δομικές ανωμαλίες (όπως η εκστροφή της κύστης).
• Σε επίκτητες νευρολογικές παθήσεις (όπως η Σκλήρυνση Κατά Πλάκας)
• Σε κακώσεις της λεκάνης
• Σε ακράτεια μετά την προστατεκτομή.

Διάγνωση

Το πρώτο βήμα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ακράτειας, είναι η σωστή και έγκαιρη διάγνωση.

Ο ουροδυναμικός έλεγχος, ο απεικονιστικός έλεγχος και το διάγραμμα ούρησης, είναι μερικά από τα μέσα που χρησιμοποιεί η σύγχρονη επιστήμη, επιτρέποντάς μας να έχουμε μια πιο ξεκάθαρη εικόνα του τι συμβαίνει στον ασθενή.

Από άποψη υποκείμενης βλάβης, η ανδρική ακράτεια κατατάσσεται σε τρεις τύπους:

• Επιτακτική ακράτεια. Ακράτεια οφειλόμενη σε δυσλειτουργία της κύστεως. Στην περίπτωση αυτή, ο σφιγκτήρας λειτουργεί κανονικά. Αυτή που πάσχει είναι η ουροδόχος κύστη, η οποία ενεργοποιείται αιφνίδια, με αποτέλεσμα την απώλεια ούρων.
• Ακράτεια από προσπάθεια. Οφειλόμενη σε σφιγκτηριακή ανεπάρκεια. Ο ασθενής μπορεί να νιώσει ξαφνικά τα ούρα να κυλάνε, χωρίς να έχει ενεργοποιήσει το μηχανισμό της ούρησης.
• Ακράτεια υπερπλήρωσης. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε μια κύστη η οποία αδυνατεί να ουρήσει. Ακόμα και η πιο μικρή προσθήκη ούρων, ή ενδεχομένως μια πίεση που ασκείται εξωτερικά στην κύστη (π.χ. από την κοιλιά), οδηγεί σε υπερχείλιση ούρων, την οποία ο ασθενής δε μπορεί να ελέγξει.

Σε γενικές γραμμές, ανεξαρτήτως περίπτωσης, μία έγκαιρη διάγνωση ανεβάζει τις πιθανότητες του να βρεθεί μια επιστημονική και αποτελεσματική λύση στο πρόβλημα.

Θεραπεία

Επιτακτική ακράτεια

Στην επιτακτικού τύπου ακράτεια, εφαρμόζεται κυρίως η φαρμακευτική θεραπεία αν και αν η επιτακτική ακράτεια οφείλεται σε μερική απόφραξη στην έξοδο των ούρων λόγω προστάτη ή στενώματος ουρήθρας η υποκείμενη αιτία αντιμετωπίζεται χειρουργικά.

Σε άλλες περιπτώσεις απαιτείται φαρμακευτική αντιμετώπιση της αιτίας. Έτσι στην περίπτωση της ουρολοίμωξης, μπορεί η θεραπεία να έρθει μέσω αντιβιοτικών. Στις περιπτώσεις όπου η υποκείμενη αιτία δεν είναι γνωστή ή δεν αντιμετωπίζεται επαρκώς (πχ νευρολογικές παθήσεις), ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει ένα χάπι στον ασθενή, το οποίο θα χαλαρώσει την κύστη του και θα μειώσει την επιτακτικότητα. Στην περίπτωση που η ουροδόχος κύστη δεν ανταποκρίνεται, ο γιατρός χορηγεί συνδυασμούς φαρμάκων. Επίσης μπορεί να χορηγήσει με ένεση στον μυ της κύστης υπό ελαφρά αναισθησία Botox, βοηθώντας τον έτσι να λειτουργήσει φυσιολογικά.

Ακράτεια προσπάθειας

Εάν έχουμε ακράτεια προσπάθειας, η λύση μπορεί να δοθεί τόσο με φαρμακευτική, όσο και με συντηρητική αντιμετώπιση, πάντα μετά από επιστημονική διάγνωση.

Συντηρητική αντιμετώπιση αντιμετώπιση

Σκοπός μας εδώ είναι να ενισχύσουμε τη δύναμη του σφιγκτήρα με το φάρμακο ντουλοξετίνη. Η αποτελεσματικότητα μπορεί να είναι κυμαινόμενη και εξαρτάται από μια σειρά παραγόντων. Υπάρχουν επίσης ειδικές ασκήσεις φυσιοθεραπείας πυελικού εδάφους για την εκγύμναση του σφιγκτηριακού μηχανισμού, τις οποίες ο ασθενής μπορεί να πραγματοποιήσει εύκολα για να δυναμώσει τον σφιγκτήρα του.

Χειρουργική αντιμετώπιση

Μπορούμε είτε να τοποθετήσουμε μια ειδική ταινία που θα ενισχύσει τον υπάρχον σφιγκτήρα, είτε να τοποθετήσουμε έναν νέο, τεχνητό σφιγκτήρα.

Η πρώτη λύση προτιμάται σε περιπτώσεις όπου η βλάβη του σφιγκτήρα δεν είναι πολύ μεγάλη και πραγματοποιείται με μια τομή στο περίνεο

Η δεύτερη περίπτωση ενδείκνυται όταν υπάρχουν βαριές βλάβες στον σφιγκτήρα. Κάνοντας μια τομή στο περίνεο, τοποθετούμε γύρω από το σωλήνα της ουρήθρας έναν τεχνητό σφιγκτήρα, που μοιάζει με ταινία, μαζί με έναν μικρό μαλακό «διακόπτη», ο οποίος προωθείται ανάμεσα στους όρχεις. Όταν ο ασθενής δε θέλει να ουρήσει ο σφιγκτήρας συμπιέζει την ουρήθρα εμποδίζοντας έτσι τη διαφυγή των ούρων. Όταν έρθει επιθυμία για ούρηση ο ασθενής πιέζει τον διακόπτη με αποτέλεσμα το άνοιγμα του σφιγκτήρα. Αφού πραγματοποιηθεί η ούρηση, ο σφιγκτήρας κλείνει αυτόματα. Πρόκειται για μια λύση που αποκαθιστά  την ακράτεια, επιτρέποντας στον ασθενή μια φυσιολογική ούρηση και ζωή χωρίς ανεπιθύμητες απώλειες.

Ακράτεια υπερπλήρωσης

Στην ακράτεια υπερπλήρωσης, η θεραπεία εξαρτάται από το βαθμό βλάβης της κύστης. Αν η κύστη είναι ακόμα λειτουργική, παρά τη μακροχρόνια πλήρη απόφραξη συνήθως από προστάτη, επιχειρούμε να αφαιρέσουμε το αίτιο, όπως π.χ. με εγχείρηση προστάτη. Εάν παρά την άρση της αιτίας ο ασθενής δεν έχει αίσθηση ούρησης και δεν ουρεί, αλλά μόνο συνεχίζει να στάζει πράγμα, που σημαίνει πλήρη βλάβη του μυός της κύστης, η μόνη λύση είναι ο μόνιμος καθετήρας ή κατά προτίμηση οι εκκενωτικοί καθετηριασμοί, που εύκολα μαθαίνει να κάνει ο ασθενής στον εαυτό του.

Ανεξαρτήτως προβλήματος ή της λύσης που θα επιλέξουμε, οι συχνές, τακτικές επισκέψεις στον ουρολόγο, μπορούν να προλάβουν τα αίτια και να στρώσουν το έδαφος για την έγκαιρη αντιμετώπιση.

Στο σημείο αυτό, είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε ότι η ανδρική ακράτεια ούρων αφορά όλες τις ηλικιακές ομάδες. Επίσης, μπορεί να εκδηλωθεί ανεξαρτήτως κληρονομικότητας και τρόπου ζωής.

Λόγω του ότι, όπως αναφέραμε και παραπάνω, πρόκειται για ένα θέμα «ταμπού», δεν είναι λίγοι εκείνοι που κρύβουν το πρόβλημα από το γιατρό και τους γύρω τους. Πέρα από τις επιπτώσεις στην υγεία, η ακράτεια που δεν αντιμετωπίζεται συνοδεύεται από:

• Τακτικά έξοδα για αγορά πάνας
• Πολύ συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα
• Περιορισμό δραστηριοτήτων και εξόδων από το σπίτι
• Αμηχανία και απομόνωση
• Επιπτώσεις στη σεξουαλική δραστηριότητα και την προσωπική υγιεινή.

Τα καλά νέα είναι ότι σχεδόν όλες περιπτώσεις ακράτειας μπορούν να θεραπευτούν, με τον ασθενή να επιστρέφει χωρίς πρόβλημα στις δραστηριότητές του. Η έγκαιρη διάγνωση και η αποτελεσματική αντιμετώπιση, είτε μέσα από τη φαρμακευτική, είτε μέσα από τη χειρουργική οδό, μπορούν να δώσουν οριστικές λύσεις.

Ο Καθηγητής Χειρουργός ουρολόγος Dr Ιωάννης Βακαλόπουλος αναλαμβάνει όλες τις περιπτώσεις ανδρικής ακράτειας, με υπευθυνότητα, επιστημονική προσέγγιση και εστίαση στις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενούς ξεχωριστά.

Καλέστε μας τώρα για να κλείσετε το ραντεβού σας!